Đây là dòng cây leo, thân quấn dài khoảng 1 – 4m. Lá mọc đối, hình bầu dục hoặc hình trứng, gốc tròn hay nhọn, đầu nhọn. Phiến lá nguyên có 4 – 5 cặp gân nổi rõ ở mặt dưới, lõm ở mặt trên. Mặt trên lá mà xanh sẫm bóng, mặt dưới màu lục nhạt. Lá kèm chia 4 – 5 thùy hình sợi.
Cụm hoa mọc ở kẽ lá hoặc đầu cành thành xim phân đôi hay rẽ ba, có lá bắc nhỏ. Đài 4 thùy hình giáo nhọn nhẵn, tràng hợp hình ống, 4 cánh hoa có lông ở mặt ngoài, ống tràng có lông ở họng, nhị 4, chỉ nhị ngắn, bao phấn hình dải, vượt ra ngoài ống tràng. Qủa nang có nhiều hạt nhỏ. Toàn cây có lông mịn.
Dạ cẩm thường mọc hoang ở các vùng núi phía Bắc Việt Nam, đặc biệt là các tỉnh như Lạng Sơn, Cao Bằng, Bắc Cạn, Hà Giang, Thái Nguyên,… . Ngoài ra người ta còn thấy ở một số vùng ở phía Nam như Kom Tum, Lâm Đồng, Đồng Nai,…
Theo đông y, Dạ cẩm có vị ngọt, hơi đắng, tính bình có tác dụng thanh nhiệt, giải độc, làm dịu cơn đau, tiêu viêm, làm dịu cơn đau, lợi tiểu. Chủ trị các bệnh viêm loét dạ dày, đau dạ dày, chữa lở loét, viêm họng.
Vào năm 1962, tại bệnh viện Lạng Sơn đã đưa dược liệu Dạ cẩm vào để điều trị bệnh đau dạ dày, kết quả thu được khá tốt, hầu hết các bệnh nhân sử dụng nước sắc Dạ cẩm trong điều trị đều không còn bị đau như trước, nội soi thấy vết loét đang có xu hướng lành lại.
Qua nghiên cứu từ các nhà khoa học cho thấy dạ cẩm còn có tác dụng giảm đau, trung hòa acid dạ dày, bớt ợ chua, giúp các vết loet se lại.
Điều trị đau dạ dày bằng cây dạ cẩm
Cách 1: Chuẩn bị 5 kg dạ cẩm và 1 kg cam thảo đem xay mịn và trộn đều với nhau. Mỗi ngày uống 2 lần, mỗi lần lấy 10 – 15 gram hòa tan nước sôi và uống. Để dễ uống, bạn có thể thêm ít đường
Cách 2: Dùng 30 gram dạ cẩm đem sắc thuốc. Chia thuốc ra uống 2 – 3 lần trong ngày. Nên uống trước khi ăn hoặc vào lúc đau để tăng tác dụng chữa trị.
Cách 3: Chuẩn bị 1000 ml mật ong, 5 kg lá dạ cẩm và 2 kg đường phèn. Lá dạ cẩm đem rửa sạch và cho vào nồi nấu với nước cho đến khi rục thành cao. Tiếp đó, cho đường phèn vào, khuấy đều cho đường hòa tan và cô lại. Sau đó, cho mật ong vào, chờ nguội vào đóng chai. Mỗi ngày uống 2 – 3 lần và mỗi lần sử dụng khoảng 20 – 30 ml. Nên uống cao lỏng dạ cẩm lúc đau hoặc uống trước khi ăn.
Cre: Haianh
