Bà Rịa - Vũng Tàu: Tự ý bít luôn lối đi chung của hàng xóm, liệu có phải phương thức cạnh tranh không lành mạnh?

Mới đây trong lá đơn gửi cơ quan chức năng Công ty TNHH chế biến tinh bột Hương Nhung (“Cty Hương Nhung”), địa chỉ trụ sở chính: Ấp 3, xã Hoà Hưng, huyện Xuyên Mộc, tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu, cho thấy doanh nghiệp Hương Nhung đang có sự chèn ép, cạnh tranh không lành mạnh.

Được biết, Công ty Hương thành lập và đi vào sản xuất từ năm 1994. Thực hiện theo quyết định phê duyệt điều chỉnh cục bộ quy hoạch xây dựng của UBND huyện Xuyên Mộc, trong năm 2014, Công ty Hương Nhung đã lập kế hoạch di dời toàn bộ nhà xưởng và thiết bị đến khu vực quy hoạch của nhà nước. Theo đó, Công ty Hương Nhung đã cùng Công ty TNHH Hữu Minh (“Công ty Hữu Minh”) do ông Nguyễn Hữu Minh đại diện để cùng hợp tác đầu tư “hùn tiền mua đất, hùn đất làm đường đi chung và xây dựng đường điện” để phục vụ cho việc sản xuất của hai Công ty tại một phần thửa đất số 01, 02, 05, tờ bản đồ số 32, xã Hoà Hưng cụ thể như sau:

- Về hùn tiền mua đất làm đường đi chung: 

•        Mua của ông Phùng Đoài Núi và vợ là bà Lê Thị Ánh diện tích đất 240m2 (rộng 6m x dài 40m), thuộc một phần thửa đất số 01, 02, tờ bản đồ số 32, xã Hoà Hưng, với số tiền 125.000.000 đồng; 

•        Mua của ông Nguyễn Quang Phong diện tích đất 50m2 (rộng 1m x dài 50m), thuộc một phần thửa đất số …, tờ bản đồ số 32, xã Hoà Hưng, với số tiền 50.000.000 đồng. 

- Về hùn đất làm đường đi chung:

•        Cty Hữu Minh tự bỏ ra toàn bộ con đường đi ngang qua trước mặt nhà máy (rộng 4m x dài 38 m); 

•        Cty Hương Nhung tự bỏ ra toàn bộ con đường đi ngang qua ngang ranh đất của Bà Hương (rộng 1m x dài 38m). 

- Tổng giá trị: hai Công ty đã tạo lập ra con đường đi chung này (không tính diện tích đất mà hai bên tự bỏ ra) là: 545.000.000 đồng. Theo đó, quyền và nghĩa vụ của mỗi bên phải đóng góp và hưởng thụ là 50%.

- Giấy tờ chứng minh sự việc trên: Giấy xác nhận của ông Nguyễn Hữu Minh cùng vợ là bà Lê Thị Tuyết Nga, có sự làm chứng của ông Nguyễn Quang Phong, ông Bùi Vĩnh Nguyên, lập ngày 07/12/2017. 

- Bắt đầu  từ năm 2015 đến 2021, sau khi hoàn thành con đường chung này, hai Công ty và nhân dân tại địa phương sử dụng con đường này để đi lại, vận chuyển hàng hoá trong 06 năm qua, không phát sinh bất kỳ tranh chấp nào. Tại Báo cáo số 328/UBND/HĐHGTCĐĐ ngày 26/11/2021 của Hội đồng hoà giải tranh chấp đất đai theo Quyết định số 249/QĐ-UBND có nội dung: “[…] khi lồng ghép tờ bản đồ số 32, 31, 54 thì có tuyến đường ông Nguyễn Văn Kịch, đầu đường kết nối Tỉnh lộ 328 đi vô tới Công ty TNHH Hương Nhung do bà Nguyễn Thị Hương làm giám đốc.” 

- Hiện trạng con đường: khoảng tháng 11 năm 2021, bà Đặng Vũ Quỳnh Trang (sinh năm 1963) được cho là người sở hữu mới của Công ty Hữu Minh, đã thuê nhân công và chuyển vật tư xây dựng chắn ngang con đường đi chung tại đoạn đường có phần đất 240m2  mà hai Công ty trước đây đã mua của ông Núi - bà Ánh từ những năm 2015 cho đến nay. Đồng thời, phía bà Trang cho người đổ vật tư và đã đào móng chuẩn bị “xây bít” đoạn đường đi ngang qua phần đất mà Công ty Hữu Minh đã bỏ ra để hùn với Công ty Hương Nhung làm đường đi chung. 

Qua tìm hiểu các nguồn thông tin, được biết: vợ chồng ông Minh – bà Nga đã chuyển nhượng Công ty cho bà Trang từ năm 2019, qua đó gián tiếp trở thành người sử dụng đất đối với thửa đất số 03, 37, tờ bản đồ số 32, xã Hoà Hưng (trên đất là nhà máy của Công ty Hữu Minh), tính đến nay thì bà Trang đã điều hành Công ty hoạt động được hai mùa và chuẩn bị vào mùa vụ thứ ba. Năm 2021, bà Trang nhận chuyển nhượng thửa đất số 1, 105, tờ bản đồ 32 xã Hoà Hưng của ông Phùng Đoài Núi cùng vợ Lê Thị Ánh, trong đó có phần diện tích đất 240m2 mà hai Công ty đã từng nhận chuyển nhượng chung để làm đường đi chung như nêu trên.

Con đường đi chung là hình thành từ trước khi bà Trang đến nhận chuyển nhượng Công ty, đất trên. Do đó, hành vi của bà Trang là không phù hợp ở các điểm: 

(i)      với tư cách là chủ sở hữu mới của Công ty Hữu Minh, bà Trang đã cố tình vi phạm sự thoả thuận, hợp tác của Công ty Hữu Minh với Công ty Hương Nhung về việc cùng hùn tiền mua đất, tạo lập đường chung nhằm phục vụ hoạt động kinh doanh của cả 2 Công ty; 

(ii)     với tư cách là người nhận chuyển nhượng đất của ông Núi - bà Ánh, bà Trang đã lấn chiếm phần diện tích đất 240m2 trước đây đã chuyển nhượng cho hai Công ty để làm đường đi chung; 

(iii)    từ các hành vi trên, bà Trang đã cản trở, đưa Công ty Hương Nhung vào thế bế tắc, bởi con đường chung là lối đi duy nhất để vận chuyển hàng hoá từ tỉnh lộ 328 vào nhà máy của Công ty. Tháng 12 đã bắt đầu vào mùa vụ thu mua mì tại xã Hoà Hưng, đồng thời Công ty Hữu Minh cũng hoạt động trong ngành nghề thu mua, sản xuất tinh bột mì và đã chủ mở một con đường khác để vận chuyển hàng hoá vào nhà máy của mình, nên có thể nhận thấy đây là hành vi cạnh tranh không lành mạnh, gây thiệt hại về mặt kinh tế cho Công ty Hương Nhung. 

Hành vi nêu trên của bà Trang có dấu hiệu vi phạm quy định pháp luật khi lấn chiếm phần đất thuộc con đường đi chung, cản trở giao thông nhằm gây ảnh hưởng đến hoạt động của Công ty Hương Nhung. 

Tiếp theo sau hành vi của bà Trang, phía Công ty Hương Nhung đã chủ động tìm kiếm phương án tạm thời để bảo đảm hoạt động không bị ảnh hưởng, thông qua việc thương lượng, làm việc với các hộ dân tại đường “Đối diện với Trung học cơ sở Hòa Hưng (xin phép tạm gọi như vậy vì con đường không có tên), xã Hoà Hưng để sử dụng con đường này vận chuyển hàng hoá vào nhà máy. Con đường này là đường chung, do UBND xã quản lý, nên việc thương lượng, làm việc này xuất phát từ sự thiện chí và cầu thị từ phía Công ty. Tuy nhiên, Công ty Hương Nhung nhận được phản hồi của các hộ dân ven đường về việc Công ty phải hỗ trợ cho các hộ dân số tiền 1 tỷ đồng để được sử dụng con đường trong vòng 1 năm, thực tế thì Công ty chỉ có nhu cầu sử dụng con đường này trong mùa vụ khoảng 4 – 5 tháng.  

Có dấu hiệu cưỡng đoạt tài sản, cản trở kinh doanh?

Công ty Hương Nhung đã hoạt động từ năm 1994, nhưng chưa bao giờ gặp phải hoàn cảnh bế tắc, có nguy cơ ảnh hưởng đến sự tồn tại của Công ty như hiện nay. Mùa vụ mì đã đến, Công ty Hương Nhung không thể vận chuyển hàng hoá ra vào nhà máy sản xuất bởi hành vi lấn chiếm phần đất thuộc con đường chung, cố ý cản trở giao thông của bà Trang; cũng như không thể chấp nhận mức giá “cho thuê đường đi chung” của các hộ dân tại đường đối diện với Trung học cơ sở  Hoà Hưng. Việc cố tình tạo ra những khó khăn, trở ngại để ép doanh nghiệp vào thế đường cùng, từ đó buộc doanh nghiệp phải chi trả một khoản tiền để duy trì hoạt động kinh doanh, nghiêm trọng hơn khi mà “đối tuợng được đưa ra mặc cả” là con đường chung do Nhà nước quản lý, có thể bị xem là hành vi cưỡng đoạt tài sản của doanh nghiệp. Vụ việc cạnh tranh nghề nghiệp không lành mạnh trên, hay hành vi cưỡng đoạt tài sản sẽ có thể dẫn đến hệ quả Công ty Hương Nhung bị sụp đổ, phá sản. 

Với hành vi lấn chiếm đất thuộc con đường chung, tự ý xây dựng, tạo vật cản trở giao thông trên, Công ty Hương Nhưng đã gửi đơn thư đề nghị UBND xã Hoà Hưng đến hiện trạng con đuờng để giải quyết tranh chấp theo quy định. Tuy nhiên, Chủ tịch UBND xã Hoà Hưng đã không xử lý triệt để các hành vi trên, cụ thể: UBND xã Hoà Hưng, chịu trách nhiệm người đứng đầu là Chủ tịch UBND xã, chỉ tổ chức hoà giải cho về mặt hình thức, mà không xem xét hiện trạng thực tế và không hề áp dụng bất cứ một biện pháp nào để ngăn chặn, xử lý hành vi của bà Trang. Hành vi này của Chủ tịch UBND xã đã vi phạm quy định tại các Điều 5, Điều 36.2 Luật Tổ chức chính quyền địa phương.

Việc Chủ tịch UBND xã Hoà Hưng không xử lý các hành vi trên, đã tạo điều kiện để các cá nhân có liên quan có cơ hội cạnh tranh không lành mạnh, gây ảnh hưởng đến hoạt động của công ty Hương Nhung, cũng như là cơ hội để các cá nhân khác tạo sức ép, buộc Công ty Hương Nhung phải trả một khoản tiền để được sử dụng con đường vận chuyển hàng hoá, mặc dù đây là đường đi chung. Tôi và quần chúng nhân dân thực sự quan ngại và lo lắng về hiện trạng có tính chất như “cát cứ”, “mãi lộ” này để triệt tiêu những doanh nghiệp làm ăn chân chính tại địa phương.

Về phần mình, bà Trang, vẫn một mực khẳng định bà có quyền đổ đất, xây tường rào đối với thửa đất số 01 tờ bản đồ 32 mà bà đã nhận chuyển nhượng từ ông Núi, bà Ánh và không cho bất kỳ ai đi trên đất của bà. 

Đáng nói hơn, dù lực lượng chức năng xuống làm việc tại hiện trường, bà Trang vẫn thản nhiên để nguyên đống đất đá chắn lối đi chung và xây dựng tường rào cao bao vây thửa đất số 01 tờ bản đồ 32 khiến mọi phương tiện, thậm chí là xe máy, xe đạp đều không thể lưu thông, người dân mắc kẹt phía trong vô cùng phẫn nộ.

Hành vi chắn đường, cản lối của bà Trang đã ảnh hưởng nghiêm trong đến đời sống sinh hoạt đi lại của người dân. Thiết nghĩ cơ chức năng cần yêu cầu bà Trang giữ nguyên hiện trạng lối đi chung để chờ cơ quan có thẩm quyền xử lý theo đúng quy định của pháp luật đảm bảo quyền lợi chính đáng của nhân dân.