Dạo gần đây, doc theo nhiều tuyến đường tại Hà Nội như: đường Lê Văn Lương, Nguyễn Xiển, Tố Hữu..., nhiều xe đẩy hàng rong đang bày bán một loại mận màu tím to gấp 4 lần so với quả mận bình thường.Theo lời người quảng cáo, đây là mận tím Sa Pa (Lào Cai), có vị ngọt thanh, vỏ mỏng bóng láng, thịt giòn với mức giá 20.000 đồng/kg và được nhiều chị em đua nhau mua về dùng.
Tuy nhiên, sau khi mua về nhiều chị em bày tỏ nổi thất vọng bởi mận chỉ có hình dáng đẹp, bắt mắt, khi bổ đôi, quả mận có lớp thịt màu vàng. Nhưng không có mùi thơm, ăn rất chua và không có hậu vị ngọt như các loại mận khác.
Còn nói về nguồn gốc thì thực tế đây đều là những quả mận được gắn mác thôi chứ nó hoàn toàn được nhập từ các vườn mận ở Trung Quốc. Sau đó được chuyển về Việt Nam thì các tiểu thương đều quảng bá đây là mận Việt, mận Sa Pa... để bán được giá.
Chia sẻ về vấn đề này, Nguyễn Anh Tuấn – Giám đốc Sở NN-PTNN tỉnh Lào Cai cho biết, đây là loại mận tím có nguồn gốc giống mận Úc có được trồng tại Lào Cai nhưng nhưng diện tích không đáng kể vì ăn không ngon.
"Mận này có vị chua nên dù có trồng tại Lào Cai nhưng sản lượng rất ít, nếu trên thị trường bán nhiều thì chắc chắn nhập từ Trung Quốc về", ông Tuấn cho hay.
Trong khi đó vào thời điểm này mận Trung Quốc lại ồ ạt tràn sang, được bày bán rất nhiều dưới mác “mận Việt Nam” với giá bán tương đương nhưng lại ít người biết. Mận Trung Quốc xuất hiện rất nhiều từ chợ đầu mối đến các quán hàng rong. Đầu tiền phải kể đến loại mận đen tím bầm, quả to như trứng gà, trứng vịt, bên trong thịt mận có màu vàng, mọng nước, ăn mềm có vị ngọt đậm. Ở Việt Nam cũng có một loại mận màu tím bên trong màu vàng nhưng quả nhỏ như mận cơm vị rất chua và đắng, loại mận này rất ít khi thương lái thu mua vì không lãi nhiều.
Theo số liệu từ Chi cục Kiểm dịch thực vật vùng VII (Lạng Sơn) và vùng VIII (Lào Cai), tính từ đầu mùa mận đến cuối mùa mận hằng năm, mận Trung Quốc được nhập về Việt Nam với số lượng 4.206 tấn mận các loại. Trong đó, mận Trung Quốc nhập về qua cửa khẩu Lào Cai là chủ yếu, với số lượng khoảng 3.668 tấn.
Theo các chủ hàng buôn bán trái cây lâu năm thì không khó để phân biệt giữa mận Trung Quốc và mận Việt Nam. Thường thì mận Việt quả sẽ nhỏ hơn mận Trung Quốc. Mận Việt có màu tím đến tím đậm khi chín, trên bề mặt quả vẫn còn lớp phấn trắng. Trong khi đó, mận Trung Quốc thì có màu vàng mờ, nhiều quả cũng có màu tím nhạt pha lẫn màu xanh nhưng không thể có màu tím đậm và đều như mận Việt được.
Ngoài ra, mận Trung Quốc thường có lớp vỏ trơn bóng, sạch sẽ, không có lớp phấn trắng bắt ở bề ngoài như mận Việt. Ngoài ra, mận Việt thường sẽ rất tươi và cứng, nhiều quả còn nguyên cuống tươi và lá, bảo quản được khá lâu và mận không bị mất đi độ ngọt.
Mận Việt Nam khi ăn thường có vị chua, thanh và giòn khi chín có vị ngọt nhưng vẫn pha lẫn vị chua dịu. Mận Trung Quốc ăn sẽ ngọt hơn, ruột mềm và dễ bị nhũn, nhất là khi bảo quản lâu. Đặc biệt, giá mận Trung Quốc bao giờ cũng rẻ hơn mận Việt Nam, thường có giá 30.000 - 40.000 đồng/kg. Tuy nhiên, nhiều người bán trái cây thường giới thiệu đây là mận Sa Pa, Lào Cai nhưng mận Sa Pa quả nhỏ hơn, màu tím, vị ngọt hơn và lượng cũng không dồi dào.
Không chỉ mận Trung Quốc tràn sang mà tại một số đô thị lớn như Hà Nội, nhiều gia đình có điều kiện kinh tế đã tìm đến mận đỏ, mận đen Mỹ với giá không hề rẻ, dao động từ 400.000 - 600.000 đồng/kg.
