Kết luận điều tra giai đoạn 1 chuyên án buôn lậu, sản xuất xăng giả do Phan Thanh Hữu cầm đầu, Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an tỉnh Đồng Nai đề nghị truy tố 75 bị can. Trong số này có cả những người từng là giám đốc doanh nghiệp xăng dầu, cán bộ hải quan và lực lượng thực thi công vụ.
Nhìn lại quá trình điều tra, bóc gỡ, triệt xóa đường dây buôn lậu, sản xuất xăng giả này mới thấy sự tính toán tinh vi của các đối tượng…
Phan Thanh Hữu, sinh năm 1957, từng làm việc tại Công ty Thủy sản Việt Nam (Seaprodex) từ những năm 1990. Với mục đích phục vụ cho việc buôn lậu xăng, dầu từ Singapore về Việt Nam bằng đường thủy, năm 2019 Hữu đã hoán đổi tiền góp vốn tại Công ty TNHH Hưng Lộc Phát để nhận lại 4 tàu thủy cỡ lớn.
Tàu dùng để vận chuyển xăng nhập lậu, xăng giả của Phan Thanh Hữu.
Có tàu trong tay, Hữu tìm đến Đào Ngọc Viễn (sinh năm 1968, tại TP.HCM) để thực hiện ý định. Hữu biết rõ Viễn đang điều hành Công ty THHH Đại Dương Hải Phòng chuyên vận chuyển xăng, dầu nên quan hệ với một số cá nhân làm trong lực lượng chức năng. Vì vậy, không có gì bất ngờ khi Hữu và Viễn ngồi lại với nhau bàn kế buôn lậu xăng, dầu từ năm 2019.
Để có thêm nguồn lực tài chính và chân “trong”, chân “ngoài”, Hữu và Viễn đã liên hệ với đại tá Phùng Danh Thoại (Trưởng phòng Xăng dầu - Cục Hậu cần thuộc Bộ Tư lệnh Cảnh sát biển Việt Nam), Phạm Hùng Cường (sinh năm 1966, ngụ TP Hải Phòng) cùng một người tên Trọng (chưa rõ lai lịch) góp vốn cùng Phan Thanh Hữu với tổng số tiền gần 54 tỷ đồng để buôn lậu xăng dầu từ Singapore về Việt Nam tiêu thụ. Trong phi vụ này, Hữu và Viễn đã bàn bạc, thống nhất với những người góp vốn bằng tỷ lệ ăn chia theo tỷ lệ 60- 40.
Hiểu rõ về quy trình hoạt động vận chuyển xăng dầu trên biển, Viễn đã giao cho Nguyễn Minh Khoa (sinh năm 1970, ngụ TP Hải Phòng) làm đại diện Công ty THHH VTB Thuận Phát để ký hợp đồng thuê tàu Pacific Ocean. Sau đó, công ty này tiếp tục ký hợp đồng cho một doanh nghiệp của Trung Quốc thuê lại tàu Pacific Ocean nhằm che giấu hành vi vận chuyển xăng dầu từ Singapore về Việt Nam.
Thuê tàu rồi cho thuê lại lòng vòng như vậy nhưng thực tế, cơ quan công an đã chứng minh con tàu này chỉ vận chuyển khi có lệnh của Viễn và Phạm Hùng Cường. Việc mua xăng cũng được Hữu tính toán khá kỹ với “chiêu” mua bán qua trung gian để che mắt cơ quan chức năng. Hữu thường hẹn một người Trung Quốc tên là A Hùng, đại diện chủ hàng tại Singapore ở Việt Nam ngay tại TP.HCM, để giao tiền mua xăng lậu, mỗi lần từ 400.000 đến 1.200.000 USD; mỗi tháng nhóm của Hữu nhập lậu từ 3 đến 6 chuyến, mỗi chuyến từ 3,8 đến 5 triệu lít xăng.
Việc vận chuyển cũng được Hữu tính rất kỹ khi thuê Đinh Văn Đoàn (sinh năm 1969, tại TP Vũng Tàu) làm giám đốc Công ty TNHH Hải Minh Nhật đứng tên các tàu mang tên Nhật Minh để vận chuyển xăng nhập lậu. Sau khi tính toán cách thức mua bán và vận chuyển xăng lậu về Việt Nam, việc còn lại là “phù phép” để xăng màu trắng từ Singapore chuyển thành xăng màu vàng nhạt như loại đang bán ở Việt Nam.
Nhằm “đổi màu” cho số xăng nhập lậu, Hữu khai đã mua bột màu cùng dung môi dùng pha chế của một người tên Vinh ở quận Tân Bình, TP.HCM. Bột màu và dung môi sau đó được Hữu giao cho đàn em hoặc tay chân làm thuê chở về các kho, đợi tàu vận chuyển xăng lậu về sẽ pha trộn theo công thức được Hữu ghi chép tỷ mỉ.
Để hợp thức hóa số xăng nhập lậu này, Hữu đã sử dụng pháp nhân Công ty TNHH Hải Minh Nhật lập khống hóa đơn vận chuyển xăng cho Công ty Phan Lê Hoàng Anh do Phan Thanh Hữu làm giám đốc. Sau đó, xăng dầu được giao cho các lái tàu mang tên Nhật Minh. Ma mãnh hơn, Hữu còn thỏa thuận với Nguyễn Hữu Tứ và Lê Thanh Trung (Giám đốc Công ty Tây Nam) sử dụng pháp nhân của doanh nghiệp này để xuất hóa đơn GTGT cho Công ty Phan Lê Hoàng Anh với số lượng 2 triệu lít.
Để có thể lôi kéo Trung vào việc này, Hữu phải chấp nhận điều kiện là cho Trung mượn 10 tỷ đồng để nhập xăng RON 95 hợp pháp về kho, sau đó bán ra cho nhiều nơi khác nhau mà không xuất hóa đơn để thể hiện tồn kho luôn ở mức 2 triệu lít. Hữu, Tứ và Trung đã bàn bạc, lập ra kho bãi và thỏa thuận giá bán xăng nhập lậu rẻ hơn giá của Petrolimex từ 2.700 đồng đến 4.000 đồng/lít.
Cảnh sát kiểm tra một cây xăng tiêu thụ xăng giả.
Theo điều tra, các bị can lập ra hệ thống các tàu giao nhận hàng từ kho chứa hàng lậu Nam Phong tại huyện Bến Lức, tỉnh Long An, để vận chuyển số xăng lậu này đi tiêu thụ. Với thủ đoạn tổ chức hệ thống chặt chẽ như vậy, từ tháng 3/2020 đến tháng 2/2021, Đào Ngọc Viễn và Phan Thanh Hữu cùng đồng phạm đã vận chuyển xăng nhập lậu đến Vĩnh Long bán cho Nguyễn Hữu Tứ và Trần Thanh Vân với số lượng 198 triệu lít. Số xăng nhập lậu đã được bán ra thị trường là 196 triệu lít, thu về tổng số tiền hơn 2.794 tỷ đồng.
Trong đó, Phan Thanh Hữu hưởng lợi số tiền 105 tỷ đồng. Qua giám định các mẫu xăng thu thập, cơ quan công an xác định các mẫu xăng đều chứa thành phần MTBE vượt ngưỡng tiêu chuẩn của Việt Nam, làm giảm tuổi thọ của động cơ máy, gây ô nhiễm môi trường nghiêm trọng.
Muốn thực hiện trót lọt việc buôn lậu số lượng xăng rất lớn, các bị can tiếp cận hối lộ cơ quan chức năng nếu bị theo dõi, kiểm tra. Cụ thể, trong quá trình Phan Thanh Hữu điều hành các tàu vận chuyển xăng nhập lậu về tỉnh Vĩnh Long, Nguyễn Hữu Tứ nhận được thông tin lực lượng điều tra chống buôn lậu của Tổng cục Hải quan đang triển khai lực lượng theo dõi để bắt giữ.
Ngay lập tức Hữu đã yêu cầu Tứ bằng mọi cách phải tiếp cận Ngô Văn Thụy (Đội trưởng Đội 3 của Cục Điều tra chống buôn lậu). Tứ đã nhờ Nguyễn Đức Quyền (cán bộ hải quan thuộc Đội 3) đã quen biết trước đó. Ngày 25/1/2021, khi lực lượng của Đội 3 triển khai bắt giữ các tàu mang tên Nhật Minh của Hữu vận chuyển xăng lậu từ TP Cần Thơ đi Vĩnh Long, Tứ đã tìm cách tiếp cận được Ngô Văn Thụy để đưa 10.000 USD nhưng bị từ chối.
Ngày 26/1, vợ chồng Tứ đến nhà riêng của Thụy tại quận Phú Nhuận, TP.HCM để đưa hối lộ 1 phong bì đựng 10.000 USD và 1 thẻ ngân hàng có số dư tài khoản là 100 triệu đồng với mục đích xin cho Hữu chở xăng lên Vĩnh Long bán cho Tứ. Sau khi đưa trót lọt số tiền trên, Hữu thông qua Tứ xin gặp Thụy vào chiều 26/1 tại nhà riêng và đưa cho Thụy 500 triệu đồng.
Không chỉ hối lộ cho Thụy để được vận chuyển và mua bán xăng lậu, Phan Thanh Hữu và Nguyễn Hữu Tứ còn đưa tiền cho một số cá nhân là quân nhân trong lực lượng cảnh sát biển, bộ đội biên phòng. Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an tỉnh Đồng Nai đã chuyển tài liệu, chứng cứ sang Cơ quan Điều tra hình sự Bộ Quốc phòng để điều tra, xử lý theo thẩm quyền.
