Loa phường
Con nợ tự tử: Cảnh báo người dùng dễ sập bẫy cho vay qua ứng dụng
Mới đây, Ngân hàng Nhà Nước (NHNN) đã ra khuyến cáo người dùng nên cẩn trọng đối với ứng dụng Zalo Bank. Đại diện NHNN khẳng định không cấp phép cho ứng dụng có tên Zalo Bank. Điều đó đồng nghĩa là ứng dụng này không được cấp phép hoạt động cho vay, huy động vốn cung cấp dịch vụ tài chính trên nền tảng trực tuyến.
Trước đó sự việc anh Lê Thành Tâm (phường 14, quận Gò Vấp, TP.HCM) tự tử vì bị xã hội đen đòi nợ, sau khi anh vay tiền qua dịch vụ tài chính tiêu dùng nhưng không có khả năng trả nợ đã gióng lên hồi chuông cảnh báo người tiêu dùng cần thận trọng và có trách nhiệm với các khoản vay tiêu dùng, đặc biệt là các khoản vay qua ứng dụng điện thoại.
Theo phản ánh của Báo Người lao động hiện có rất nhiều website, app quảng cáo cho vay "nóng", vay tiền nhanh từ 1 đến 10 triệu đồng trong thời gian ngắn, kèm theo nhiều ưu đãi như lãi suất 0%, miễn phí 10 ngày cho lần đăng ký đầu tiên, nhận tiền trong 5 phút… Lãi suất lại rất cao, đến mức "cắt cổ", kèm theo nhiều loại phí tư vấn, phí dịch vụ được tính gộp vào khoản lãi phải trả hằng ngày mà không phải ai cũng dễ dàng nhận ra.
Một chuyên gia trong lĩnh vực tài chính cá nhân phân tích: Thông thường, các app cho vay sẽ thể hiện những thông tin mà người có nhu cầu vay tìm thấy dễ dàng như website giới thiệu về doanh nghiệp (địa chỉ, hotline…); có hợp đồng với người vay - có thể là hợp đồng số được gửi qua email của khách hàng trong đó nêu rõ các khoản lãi, phí và cách thức thanh toán… Người vay phải xem xét thật kỹ.
"App có uy tín thường cho phép người vay thanh toán gốc và lãi qua tài khoản ngân hàng (NH), ví điện tử. Trong khi với app "dỏm", người vay sẽ bị "chặt đầu, chặt đuôi" vì trừ lãi, phí trước, như một số app từ Trung Quốc cho vay khoảng 1 triệu đồng nhưng người vay chỉ được giải ngân 500.000-600.000 đồng" - vị chuyên gia này chỉ ra.
Trước khi đặt bút ký vay tiền, khách hàng cần tìm hiểu kỹ về Hợp đồng tín dụng giữa mình với công ty tài chính. Ngoài lãi suất, khách hàng còn cần quan tâm tới phí dịch vụ, phí quản lý tài khoản, phí phạt quá hạn tính theo ngày, phí quá hạn tính theo kỳ, phí gia hạn... Các công ty cho vay online thường trừ phí ngay khi cho vay nên người vay sẽ không nhận được đủ số tiền muốn vay.
Một số công ty tài chính cho vay tiêu dùng, ví dụ Uvay, tính lãi suất cho vay 0 đồng nhưng phí dịch vụ và quản lý tài khoản từ 20 – 30% khoản vay. Uvay tính phí quá hạn 1%/ ngày nhưng có phí quá hạn tính theo kỳ 3 ngày (3%), 7 ngày (5%), 15 ngày (10%), 30 ngày (15%).
Idong, một ứng dụng có công ty mẹ ở Trung Quốc, thu phí quản lý tài khoản tùy theo khoản vay nhưng với tài khoản nợ quá hạn sẽ thu thêm 3% phí quản lý tài khoản quá hạn cộng với phí quá hạn (1,5%/ngày nếu quá hạn từ 1 đến 14 ngày; nếu quá hạn từ 15 – 60 ngày, phí quá hạn là 1,6%/ngày; quá hạn trên 60 ngày, phí quá hạn sẽ là 1,7%). Tuy nhiên, hầu hết người đi vay tiêu dùng, nhất là vay qua ứng dụng trên điện thoại, chỉ quan tâm tới lãi suất và khoản tiền vay được.
Ông Nguyễn Hoàng Minh, Phó Giám đốc NH Nhà nước Chi nhánh TP HCM, cho biết thời gian qua, các tổ chức tín dụng trên địa bàn đã triển khai nhiều giải pháp để cấp tín dụng, đáp ứng nhu cầu vốn của cá nhân và doanh nghiệp, nhất là tín dụng tiêu dùng. Tốc độ tăng trưởng của tín dụng tiêu dùng những năm gần đây khá nhanh, đáp ứng một phần nhu cầu vốn của người dân. Dù vậy, trong bối cảnh dịch Covid-19, nhiều người gặp khó khăn, cần vốn đột xuất đã tìm đến các kênh vay vốn "nóng" bên ngoài, vay qua app. Do đó, cơ quan quản lý cần khuyến cáo người vay cẩn trọng, tìm hiểu kỹ về thủ tục, điều kiện vay vốn, mức lãi suất.
NH Nhà nước từng cảnh báo nhiều lần về biến tướng của hoạt động cho vay này khi một số đối tượng có thể núp bóng "tín dụng đen" sử dụng công nghệ cao, ẩn dưới dạng cho vay trực tuyến với lãi suất rất cao. Điều này sẽ tiềm ẩn rủi ro cho cả người vay và người cho vay. Bộ Công an cũng khuyến cáo khi người dân gặp khó khăn về tài chính, hãy tìm đến các ban, ngành, đoàn thể, chính quyền địa phương hoặc trực tiếp đến các tổ chức tín dụng, NH tin cậy để được hỗ trợ; cảnh giác cao với vay tiền qua website, ứng dụng.
"Để hạn chế tín dụng đen, cần phát huy tích cực hoạt động tín dụng tiêu dùng của các tổ chức tín dụng gồm cả NH thương mại và công ty tài chính, đồng thời cũng phải bảo đảm kiểm soát rủi ro, hạn chế tồn tại phát sinh liên quan về lãi suất, phương thức thu hồi nợ, quản lý nợ trong lĩnh vực tài chính tiêu dùng" - ông Nguyễn Hoàng Minh khuyến nghị.
Ngoài ra, khách hàng đang vay nợ các công ty tài chính tiêu dùng, nhất là qua ứng dụng, nên thận trọng khi thanh toán nợ bởi hiện nay còn có hiện tượng nhân viên của công ty tài chính lén sử dụng dữ liệu khách hàng để đòi nợ và chiếm đoạt số tiền. Khi nợ quá hạn, công ty cho vay vẫn sẽ tính lãi, đòi tiền và coi việc bị lừa là việc riêng của khách hàng. Vì thế, đã xảy ra nhiều trường hợp khách hàng nói mình đã đóng tiền nhưng vẫn bị công ty đòi nợ.
Khách hàng cũng cần chú ý về quy định thanh toán trước hạn trong Hợp đồng tín dụng online. Một số ứng dụng như Ovay, Cashvn quy định điều kiện thanh toán trước hạn gồm “thời gian vay đã vượt quá một nửa của Thời hạn vay” và “phải được sự chấp thuận trước của bên cho vay”. Như vậy, trong các trường hợp này, nếu không được Ovay, Cashvn đồng ý, khách hàng sẽ không thể yêu cầu thanh toán trước hạn.
Nói chung, các ứng dụng cho vay tiền thường tự quảng cáo bằng những lời có cánh như cho vay nhanh, không cần thế chấp, không cần xét duyệt hồ sơ… Tuy nhiên, khi tiêu chuẩn cho vay càng thấp, rủi ro đối với bên cho vay sẽ càng cao. Rủi ro cao thì lãi sẽ cao. Nếu lãi thấp, nó sẽ được bù bằng các kiểu phí và phạt nợ quá hạn. Ngoài ra, để giảm thiểu rủi ro, bên cho vay cũng sẽ chuyển nợ xấu cho bên thứ ba đòi hộ. Như vậy, vô hình chung, rủi ro phát sinh do cho “vay dễ” của bên cho vay cuối cùng lại chuyển cho khách hàng, trở thành “rủi ro” bị đòi nợ kiểu “xã hội đen” của khách hàng.
Đó là chưa kể, nhiều ứng dụng còn cho vay với lại suất cao, do xã hội đen núp bóng ngay từ đầu. Vì vậy, người dân không nên ham “vay dễ”, “lãi thấp”, cần hết sức thận trọng, cân nhắc khả năng trả nợ, có trách nhiệm với các dự định vay tiêu dùng của mình, cố gắng tiếp cận các dịch vụ ngân hàng trước khi nghĩ tới các công ty tài chính và ứng dụng cho vay online. Trong trường hợp bất khả kháng, cần chọn công ty tài chính có uy tín và đọc kỹ hợp đồng trước khi bấm xác nhận khoản vay.
Với những khuyến cáo từ NHNN, thiết nghĩ người dùng nên cẩn trọng trước các ứng dụng cho vay này. Tránh việc đăng ký vay để rồi rơi vào "bẫy" tín dụng đen online hoặc các ứng dụng cho vay ngang hàng (P2P) trái phép.
Mới đây, Ngân hàng Nhà Nước (NHNN) đã ra khuyến cáo người dùng nên cẩn trọng đối với ứng dụng Zalo Bank. Đại diện NHNN khẳng định không cấp phép cho ứng dụng có tên Zalo Bank. Điều đó đồng nghĩa là ứng dụng này không được cấp phép hoạt động cho vay, huy động vốn cung cấp dịch vụ tài chính trên nền tảng trực tuyến.
Đây là khuyến cáo được NHNN đưa ra sau khi có những phản ánh về việc nhiều tin nhắn chào mời vay tiêu dùng, vay mua nhà... được gửi đến người dùng Zalo dưới tên gọi Zalo Bank. Điều này khiến nhiều người hoang mang về tính xác thực và pháp lý của ứng dụng trên mạng xã hội này.
Những thông tin cho thấy khi có nhu cầu, người dùng đăng ký qua Zalo Bank thì hồ sơ điện tử của khách hàng sẽ được chuyển trực tiếp đến các đối tác tài chính của Zalo Bank để vay dưới dạng vay tín chấp, không cần tài sản bảo đảm, giải ngân nhanh từ 15-30 phút, lãi suất ưu đãi…
Được biết, hiện có 4 tổ chức cung cấp khoản vay đang hợp tác với Zalo Bank trên ứng dụng này gồm: Ngân hàng Shinhan, Easy Credit, Shinhan Finance, FE Credit.