Ba tháng đầu năm nay, lượng điều nhập khẩu về Việt Nam tăng tới 174% về khối lượng và tăng gần 172% về giá trị so với cùng kỳ năm 2020. Trong khi, giá điều tại các nhà vườn ở nước ta đang giảm mạnh, nông dân lo thua lỗ.
Cụ thể, quý 1 năm 2021, Việt Nam nhập khẩu 539 nghìn tấn hạt điều với giá trị lên tới 839 triệu USD, tăng 174,2% về khối lượng và tăng 171,5% về giá trị so với cùng kỳ năm ngoái.
Đáng chú ý, riêng tháng 3/2021, nhập khẩu điều còn tăng đột biến, lên tới 300 nghìn tấn, giá trị đạt 490 triệu USD triệu USD. Trong khi cùng kỳ năm 2020, khối lượng điều thô nhập khẩu về chỉ ở mức 63 nghìn tấn với giá trị đạt 88 triệu USD.
Báo cáo của đơn vị này cũng chỉ rõ, Tanzania, Campuchia và Bờ Biển Ngà là ba thị trường cung cấp hạt điều nhập khẩu chính cho Việt Nam trong hai tháng đầu năm 2021. Giá trị hạt điều nhập khẩu trong hai tháng đầu năm 2021 từ 3 thị trường này đều tăng so với cùng kỳ 2020, với mức tăng lần lượt là 2,6 lần, 3,3 lần và 2 lần.
Tại thị trường trong nước, giá điều nguyên liệu biến động trái chiều trong tháng 3 vừa qua.
Cụ thể, điều khô mua xô tại Bình Phước giảm từ 34.000 đồng/kg xuống 31.500 đồng/kg; tại Đồng Nai, điều khô mua xô tăng từ 28.000 đồng/kg lên 30.500 đồng/kg. Tính chung 3 tháng đầu năm, giá điều nguyên liệu tại Bình Phước tăng từ đầu năm cho đến khoảng giữa tháng 3, sau đó bắt đầu giảm; trong khi lại tăng nhẹ ở Đồng Nai.
Thực tế, tại tỉnh Bình Phước - nơi được coi là thủ phủ điều của cả nước với khoảng 170.000ha, sản lượng 243.000 tấn/năm, tập trung chủ yếu tại các huyện Phú Riềng, Bù Gia Mập, Bù Đăng và Đồng Phú. Nơi đây giải quyết việc làm cho khoảng 50.000 lao động tại các vùng nông thôn.
Gia đình anh Điểu Thanh (xã Đắk Ơ, huyện Bù Gia Mập) có 2ha điều trên 20 năm tuổi đang phát triển tốt, không bị sâu đục thân phá hoại như các năm trước. Anh Thanh đã bỏ ra 10 triệu đồng cho 2 lần bón phân và xịt thuốc dưỡng bông điều. Vườn điều đang ra bông nhiều hơn năm trước, thì sau Tết Nguyên đán xuất hiện những đợt mưa muối kéo dài khiến bông điều bị khô, trái non rụng rất nhiều. Thời điểm này năm trước, gia đình anh thu về được 2 tấn điều tươi, nhưng đến nay chỉ được khoảng 100kg. Nhiều hộ dân ở trong xã cũng điêu đứng vì thất thu trong vụ này.
Tại Đồng Nai, giá điều tươi cũng đang giảm sâu. Người nông dân trồng điều tại tỉnh này cho biết, vụ thu hoạch năm ngoái, giá hạt điều bán tại vườn có thời điểm chỉ còn từ 18.000-19.000 đồng/kg, mức giá thấp kỷ lục trong nhiều năm khiến nông dân phải bù lỗ. Năm nay, nông dân trồng điều càng khó khăn chồng chất, tuy giá hạt điều bán trên dưới 23.000 đồng/kg nhưng thu không đủ bù chi vì chi phí đầu tư tăng và điều bị mất mùa nặng.
“Năm nay mùa nắng rất gắt nhưng lại xuất hiện mấy cơn mưa trái mùa khiến điều không chỉ giảm năng suất mà chất lượng hạt cũng không bằng mọi năm. Vụ thu hoạch năm nay, điều vào vụ trễ và thất thu hơn hẳn năm ngoái”, anh Phạm Ngọc Minh - hộ trồng điều tại xã Long Giao (Cẩm Mỹ, Đồng Nai) chia sẻ.
Theo Hiệp hội điều Việt Nam, điều Việt Nam đang vào mùa thu hoạch rộ. Song, do trời mưa nên người nông dân gặp khó khăn trong việc phơi điều. Đây cũng là nguyên nhân dù đang chính vụ, các nhà máy chế biến có nhu cầu thu mua nguyên liệu rất cao nhưng giá thu mua trong nước lại giảm mạnh.
