Nhận thấy những điểm yếu này, một số hộ dân ở địa phương đã nảy ra ý định thành lập HTX Hiếu Thuận (huyện Vũng Liêm, Vĩnh Long) để hỗ trợ người dân sản xuất. Đây là hướng đi đúng nên được UBND xã Hiếu Thuận tạo điều kiện. Điều thuận lợi là xã đã làm đầu mối giúp HTX nông nghiệp làng hữu cơ Hiếu Thuận liên kết với Nhà máy phân bón hữu cơ Long An thực hiện cung ứng vật tư và hỗ trợ kỹ thuật. Song song đó, HTX còn liên kết với doanh nghiệp hỗ trợ lúa giống và bao tiêu sản phẩm đầu ra.
Khi có kế hoạch rõ ràng, các thành viên bắt tay vào sản xuất lúa hữu cơ theo quy trình. Thời gian sinh trưởng của cây lúa khoảng 90- 95 ngày, trong khoảng thời gian này, thành viên phải tuân thủ nghiêm các khâu. Từ lúc ương giống, sạ lúa, bón phân, xử lý sâu bệnh... đều hoàn toàn dựa vào các sản phẩm 100% hữu cơ và chế phẩm vi sinh, tuyệt đối không được sử dụng bất kỳ loại phân bón hóa học hoặc thuốc bảo vệ thực vật nào.
Các thành viên và người dân tham gia HTX phải ghi nhật ký đầy đủ. Hàng vụ, HTX đều tổ chức họp sơ kết, đánh giá để rút kinh nghiệm. “Nông dân trước đây còn quen tập quán sản xuất sử dụng phân bón hóa học, nên bán lúa rất khó khăn. Nhưng từ khi tham gia mô hình HTX, những cái khó đã được khắc phục”, ông Lê Văn Sơn, Giám đốc HTX Hiếu Thuận cho biết.
Thực tế quy trình trồng lúa hữu cơ khiến người dân tốn nhiều công sức hơn, chi phí đầu tư cũng cao hơn 2 lần. Tuy nhiên, cây lúa sinh trưởng phát triển tốt, ít sâu bệnh hại hơn, cây cứng nên chống đổ tốt, đẻ nhánh khỏe, tỷ lệ hạt chắc cao. Khi thu hoạch, chất lượng gạo cũng ngon hơn, bán được giá hơn và đặc biệt ruộng đất tơi xốp, không còn cứng như trước đây khi sản xuất theo kiểu vô cơ dùng phân hóa học.
Việc không sử dụng thuốc trừ cỏ, thuốc bảo vệ thực vật hóa học và phân bón vô cơ đã giúp khôi phục và duy trì hệ sinh thái đồng ruộng, bảo vệ độ phì nhiêu của đất, bảo vệ thiên địch cũng như các loài thủy sinh sống trong ruộng lúa. Tình trạng vỏ chai thuốc tràn lan bừa bãi tại các bờ ruộng đã không còn. Thay vào đó, bà con đã ý thức chấp hành quy trình chăm sóc bằng phân hữu cơ để giúp tăng trưởng cho cây lúa và cải tạo đất, làm cho đất tơi, xốp.
Ông Lê Văn Trưởng, Phó Giám đốc HTX chia sẻ, trước đây sản xuất theo truyền thống, rải phân, xịt thuốc hoá học nhiều nên trên kênh rạch không còn con cá, con cua. Thế nhưng đến nay, người dân vừa có gạo sạch lại vừa có cá ngon đầy đồng.
Cánh đồng lúa hữu cơ của HTX Hiếu Thuận cho năng suất tương đối ổn định, đạt khoảng 5,5-7, 5 tấn/ha tùy từng vụ. Theo tính toán của HTX, chỉ cần doanh nghiệp bao tiêu với 10.000 đồng/kg lúa (5 triệu đồng/công), chi phí 2,2 triệu đồng/công thì lợi nhuận là 2,8 triệu đồng/công, cao hơn so với sản xuất bình thường 15-20%.
Đặc biệt, HTX đã xây dựng được chuỗi liên kết nhà nông - doanh nghiệp nên thành viên không phải lo về giống, phân bón và giá cả. Trước khi xuống giống là người dân biết giá lúa bao nhiêu; giống, phân bón và thuốc thì được HTX cho ứng trước nên các mối lo trong sản xuất đã được hóa giải.Hiện, HTX đã xây dựng 60ha vùng trồng lúa và được chứng nhận hữu cơ. Được sự hỗ trợ của Sở NN&PTNT Vĩnh Long, HTX đang xây dựng thêm vùng trồng lúa hữu cơ khoảng 500 - 600ha. Mục tiêu năm 2022, HTX phấn đấu có thêm ít nhất 400ha diện tích lúa hữu cơ được chứng nhận.
Để tạo điều kiện mở rộng vùng nguyên liệu, các ngành chức năng tỉnh Vĩnh Long đã đồng ý hỗ trợ HTX đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng gồm đường đi, trạm bơm, cống ngăn mặn. Đây cũng là điều kiện để HTX tiếp tục thu hút doanh nghiệp về liên kết.
Có thể thấy, mô hình canh tác theo hướng hữu cơ của HTX Hiếu Thuận là hướng đi bền vững, bởi đây là biện pháp canh tác hoàn toàn phù hợp với xu thế tiêu dùng hiện nay. Đồng thời, việc liên kết với doanh nghiệp sản xuất lớn đã góp phần giải quyết tình trạng bấp bênh về giá lúa, từ đó bảo đảm được đời sống của người dân từ loại cây lương thực truyền thống.
Theo Vnbusiness
