Mai Anh
Lạ lùng giống na xanh vỏ đỏ ruột hút khách dù giá đắt gấp 3 lần na thường
Na dai, na bở đã vào cuối vụ thì giống na lạ xanh vỏ đỏ lòng lại lũ lượt xuống phố. Giống na này không chỉ thơm lừng khi chín mà còn là một loại dược liệu có tác dụng chữa bệnh như trị phong thấp, làm thuốc an thần trị chứng mất ngủ và là bài thuốc bổ dương rất hiệu quả
Khi giống na thường như na dai, na bở đã vào cuối vụ thì giống na rừng Tây Bắc vào mùa chín thơm, nhiều người lại đặt mua loại na vỏ xanh ruột đỏ này về ngâm rượu.
Giống na lạ chỉ có trong rừng sâu
Chị Trần Thanh Tú, một người bán hàng online cho biết: “Nhà mình quê ở Điện Biên nên thời gian này vào rừng hái được rất nhiều na rừng. Đây loại na có vỏ xanh, ruột đỏ, trọng lượng lớn thường từ 1-4 kg/quả”.
Trước đây lọa na này rất được giá vì hiếm, nhưng nay nhiều người vào rừng tìm hái nên giá bắt đầu giảm chỉ con 90.000 đến 100.000đ/ kg nhưng vẫn đắt gấp 2-3 lần loại na thông thông thường chỉ 30-45.000đ/ kg.
Theo chị Tú: “Na rừng có rất nhiều tác dụng trong việc bồi bổ cơ thể và chữa bệnh. Với người dân Điện Biên thì rễ cây, thân cây và quả của cây na rừng đều có tác dụng chữa bệnh. Nhất là quả na rừng, khi ngâm rượu có thể trị phong thấp, làm thuốc an thần trị chứng mất ngủ và là bài thuốc bổ dương rất hiệu quả”.
Tiểu thương này hướng dẫn, khi ngâm rượu na rừng chị em chỉ cần ngâm rượu theo tỷ lệ: 1 kg na ngâm với 2-4 lít rượu nguyên chất 40 độ trở lên. Na rửa sạch, để ráo nước. Sau đó, bóc ra từng múi nhỏ. Nên chọn bình thủy tinh hoặc bình gốm sứ để ngâm rượu na. Sau 3 tháng ngâm có thể bỏ rượu na rừng uống. Lúc ấy, rượu bắt đầu thơm lừng”.
Giá đắt, khách đặt mua nhiều nên anh Vừ A Ly (dân tộc H Mông) ở bản Vua Lương (Thuận Châu, Sơn La) thường xuyên lên rừng hái na về bán. Mỗi quả nặng trung bình khoảng 2,5 kg, loại to có thể lên tới hơn 5 kg. Vì thế, mỗi lần vào rừng hái na, anh Ly thu về cả vài triệu đồng.
Một số người dân cho biết loại na này ngâm rượu có mùi rất thơm ngon ngon
Theo anh Ly, yêu cầu của người mua khá khắt khe như quả đủ độ chín (thường có màu đỏ), cân nặng trên 2,5 kg, vỏ nứt to. Vì thế, người hái phải tìm sản phẩm đạt yêu cầu.
Không chỉ A Ly mà nhiều người trong bản cũng lên rừng tìm na để bán. Anh Vừ A Giang, cùng bản với A Ly cho biết, trước đó, các cánh rừng ở Sơn La tràn ngập loại cây này. Tuy nhiên, khoảng năm 2011-2013, nhiều người Trung Quốc sang mua rễ na gốc nhỏ để làm thuốc với giá 200.000-500.000 đồng/kg.
Thấy lợi nhuận lớn nên nhiều người dân vào rừng chặt cả những gốc thân to trộn vào để bán kiếm thêm thu nhập. Cũng vì vậy, hiện tại, loại quả này tương đối hiếm. Muốn hái được, người dân phải đi vào rừng sâu. Thậm chí, 2 ngày mỗi người mới hái được vài quả.
Anh Quang Minh, chủ một điểm thu mua quả na rừng ở Sapa (Lào Cai) cho biết, anh thường mua loại quả tươi và múi phơi khô để làm thuốc.
Theo anh Minh, quả na khô có nhiều chất có thể làm dược liệu quý. Tuy nhiên, quả đạt yêu cầu cần có cân nặng trên 2 kg, chín ương, mắt đã nứt, không thối hỏng. Anh yêu cầu người bán phải phơi khô theo đúng yêu cầu như để nguyên ruột, tẽ các múi, phơi khô hẳn. Giá mua khô dao động 230.000-250.000 đồng/kg.
Còn theo lương y đa khoa Trần Ngọc Bích, Chủ tịch Hội Đông y huyện Yên Thế (Bắc Giang), cây na rừng (cây cơm nắm) có tên khoa học là Kadsura coccinea. Loại cây này phổ biến ở các tỉnh Bắc Giang, Lạng Sơn, Sơn La, Bắc Kạn.... Cây thân leo mọc cùng những cây sống lâu năm trong rừng. Thông thường, thân cây có thể vươn leo lên 15-20 m.
Chuyên gia nói trên cho biết, rễ cây, loại nhỏ, thường được nhiều người sử dụng làm bài thuốc dân gian chữa các bệnh phong thấp, chống hậu sản, hồi sức,... Tuy nhiên, tại Việt Nam, chưa đơn vị nào nghiên cứu về giá trị dược liệu của quả na rừng.