Xe ô tô con, xe tải, xe khách,...đang được nhiều ngân hàng thông báo thanh lý trong thời gian gần đây với giá rao bán có khi chỉ 60-70 triệu đồng/chiếc.
Tuy nhiên, việc mua xe thanh lý là các sản phẩm siết nợ của ngân hàng đòi hỏi người mua phải có đủ kinh nghiệm đánh giá tình trạng xe tránh "của rẻ là của ôi”.
Từ cuối tháng 6, hàng loạt ngân hàng liên tục phát đi thông báo về việc bán thanh lý tài sản bảo đảm là ô tô để thu hồi và xử lý các khoản nợ đi kèm.
Cụ thể, Vietcombank chi nhánh Thanh Hoá rao bán 10 chiếc xe ô tô con 5 chỗ nhãn hiệu Kia có màu bạc, sản xuất năm 2008-2011. Theo nội dung rao bán thì những mẫu xe này là tài sản nguyên vẹn, tuy nhiên có dấu hiệu xuống cấp. Giá rao bán là 60-70 triệu đồng/chiếc.
Tương tự, TPBank đã ra thông báo bán đấu giá 5 ô tô thương hiệu Toyota, Chevrolet và Kia để thu hồi các khoản nợ tại nhà băng này.
Các mẫu xe được rao bán đợt này bao gồm Toyota Vios E với giá khởi điểm 381 triệu đồng; xe Ford giá khởi điểm 502 triệu; Kia Thaco Frontier giá 269 triệu; Chevrolet Aveo giá 207,7 triệu; Chevrolet Colorado với giá khởi điểm 393 triệu đồng.
Đây là 5 ô tô của 5 khách hàng cá nhân có phát sinh khoản nợ tại ngân hàng với số dư nợ gốc và lãi hiện vào khoảng 2,23 tỷ đồng. Tuy nhiên, các khách hàng nói trên đều đã mất khả năng thanh toán nghĩa vụ nợ nên ngân hàng đã thực hiện thu giữ tài sản bảo đảm và thanh lý thu hồi nợ.
Ngân hàng TMCP Quốc tế (VIB) đang có tổng cộng 59 phương tiện vận tải được rao thanh lý, chủ yếu là ôtô dưới 9 chỗ các dòng Toyota Vios, Ford Transit, Toyota Innova, Honda City, Chevrolet Colorado, Mitsubishi Pajero, Peugeot… Các loại xe này được rao giá từ vài trăm triệu đồng đến hàng tỷ đồng. Chẳng hạn, chiếc Mitsubishi Attrage đời 2017, xuất xứ Thái Lan, được giới thiệu "ngoại hình đẹp, nội thất tốt" có giá khởi điểm 286 triệu đồng.
Ngân hàng SeABank cũng thông báo bán đấu giá tài sản bảo đảm là một ô tô Mercedes Benz C-Class C250 sản xuất năm 2015, giá khởi điểm 880 triệu đồng hay chiếc Mazda3 đời 2017 với giá khởi điểm 490 triệu đồng.
Ngân hàng Techcombank cũng thông báo lựa chọn tổ chức đấu giá tài sản đảm bảo là 30 ôtô. Trong đó, có 2 chiếc Toyota Camry 2.4 và 2 ôtô Toyota Camry 3.5 với giá khởi điểm lần lượt từ 280 triệu và 260 triệu mỗi xe.
Từ đầu năm đến nay, mỗi tháng đều đặn Ngân hàng Việt Nam Thịnh Vượng (VPBank) rao bán 50-80 chiếc xe các loại. Chưa hết tháng 8-2020, ngân hàng cũng thông báo bán đấu giá hơn 60 xe. Hơn 30% trong số này có giá rẻ dưới 200 triệu đồng thuộc các hãng Dongben, Teraco, Chien Thang, Chevrolet, Veam, Jac, được sản xuất năm 2016-2017. Thậm chí, có một vài chiếc giá chỉ khoảng 60 triệu, thuộc dòng xe Changan, được sản xuất năm 2017.
Theo các ngân hàng, phần lớn xe thanh lý là của khách hàng vay mua xe trả góp đã mất khả năng thanh toán nghĩa vụ nợ nên thực hiện thu giữ tài sản bảo đảm và thanh lý thu hồi nợ. Trả lời báo chí, đại diện một số ngân hàng giải thích ô tô là nhóm tài sản có thanh khoản khá tốt và thường được xử lý dễ dàng khi đã thu giữ. Song tâm lý của người mua tài sản đảm bảo xe hơi thường lo ngại về các giấy tờ đi kèm vì liên quan nợ xấu, nên nếu đưa ra giá tương đương thị trường sẽ khó cạnh tranh. Vì vậy, một số ngân hàng phải hạ giá ô tô thanh lý.
Ngoài xe do các ngân hàng thanh lý, trước đây nhiều người đua nhau mua xe trả góp kiểu phong trào để vừa phục vụ gia đình đi lại, vừa kinh doanh nhưng hiện nay thu nhập giảm, kinh doanh cũng bết bát nên không trả nợ ngân hàng đúng hạn, bị ngân hàng thu nợ. Anh NQĐ, nhà ở quận Thủ Đức, TP.HCM, chia sẻ: “Tôi mua ô tô trả góp, mỗi tháng phải trả gốc và lãi lên tới 15 triệu đồng. Tiền chi phí cho chiếc xe mỗi tháng cũng tốn 5-6 triệu đồng nữa, chưa kể mấy lần sửa chữa này nọ. Từ đầu năm đến nay, kinh doanh khó khăn, thu nhập vợ chồng giảm, tôi chạy dịch vụ nhưng ít khách, không đủ sức gánh nợ nữa…”.
Ông Đức Vinh, chủ một đại lý ô tô cho biết ô tô siết nợ được ngân hàng thanh lý luôn thấp hơn so với giá trên thị trường để thu hút người mua, xử lý nhanh nợ xấu. Tuy nhiên, khi mua xe thanh lý, người mua phải có đủ kinh nghiệm đánh giá tình trạng xe, kiểm tra so sánh giá xe trên thị trường. Còn thủ tục thì rất đơn giản, khách hàng ký hợp đồng mua xe rồi làm thủ tục sang tên.
Theo ông Vinh, xe ngân hàng thanh lý thường các đại lý kinh doanh ô tô cũ hoặc một số công ty mua là nhiều, còn cá nhân mua rất ít vì họ e ngại về giấy tờ, thủ tục.
“Số lượng xe thanh lý tăng lên vì ngành dịch vụ vận tải ngày càng khó khăn, bên cạnh đó còn nhiều người mua xe dạng “phong trào” vay ngân hàng quá nhiều, không đủ sức trả nợ”, ông Vinh nói.
Chuyên gia tài chính Nguyễn Trí Hiếu cũng thừa nhận, việc mua tài sản siết nợ như ô tô chẳng hạn thường không được đánh giá cao. Đồng thời, do tâm lý của người mua tài sản đảm bảo xe hơi từ ngân hàng thường là lo ngại về các giấy tờ đi kèm, nếu đưa ra giá tương đương thị trường sẽ khó cạnh tranh. Vì vậy, hầu hết ngân hàng đều để giá bán thanh lý thấp.
Theo khảo sát, các mẫu xe đang được ngân hàng thanh lý thường có giá rẻ hơn 8-20%. Giá rẻ hơn thị trường chính vì vậy thanh lý sản phẩm ô tô thường "đắt hàng".
Tuy nhiên, theo ông Hiếu, khi mua các sản phẩm siết nợ của các ngân hàng nhất là ô tô, người mua cần lưu ý một điều là các mặt hàng cần bán thanh lý phát mại của các đơn vị tổ chức đưa ra thị trường là những mặt hàng tịch thu về, có rất nhiều tình trạng đa dạng. Đặc biệt, nhiều ô tô được mang thế chấp tại các ngân hàng đã được hoạt động với công suất cao, hư hỏng nặng.
"Ngân hàng luôn cố gắng bán ra với giá cao nhất có thể. Tuy nhiên, trong trường hợp thanh lý tài sản đảm bảo đại trà nên giá có thể "siêu rẻ" nhưng việc mua xe thanh lý là các sản phẩm siết nợ của ngân hàng đòi hỏi người mua phải có đủ kinh nghiệm đánh giá tình trạng xe. Bởi nếu người mua không cẩn thận đánh giá chất lượng sản phẩm, chênh lệch giá so với giá cả trên thị trường …thì có thể sẽ rơi vào tình trạng "tưởng rẻ hóa đắt". Đây là câu chuyện luôn đúng trong mọi trường hợp mua-bán. Riêng đối với những tài sản bị siết nợ thì thường thường phải có cái nhìn vô cùng thận trọng hơn", vị chuyên gia này nhấn mạnh.
