Cục trưởng Cục Điều tra chống buôn lậu cho biết, đây là một thủ đoạn mới, rất tinh vi của các doanh nghiệp nhằm trốn thuế. Hiện thông tin chính xác về doanh nghiệp này chưa được công bố, nhưng địa chỉ của doanh nghiệp này tại TP.HCM, hoạt động từ năm 2018 đến nay.
Theo đó, doanh nghiệp này không được Bộ Công thương, Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) cấp ủy quyền để thực hiện việc thẩm định, cấp giấy chứng nhận xuất xứ hàng hóa (C/O) cho hơn 30 doanh nghiệp thuộc nhiều tỉnh, thành phố trên cả nước. Tổng trị giá hàng hóa xuất khẩu trên 600 tỉ đồng.
Phương thức hoạt động của doanh nghiệp này là giới thiệu các thông tin về việc cấp C/O lên mạng, sau đó tiến hành cấp C/O cho các doanh nghiệp khác dù không được cơ quan có thẩm quyền cho phép. Theo đánh giá của ông Nguyễn Hùng Anh, những doanh nghiệp sử dụng C/O giả này thường là những đơn vị có "vấn đề".
Ông Trần Mạnh Cường, Cục phó Cục Kiểm tra cũng cho biết, 6 tháng đầu năm 2020, toàn ngành Hải quan đã thực hiện kiểm tra, điều tra xác minh 76 vụ việc, phát hiện 24 vụ việc vi phạm về xuất xứ hàng xuất khẩu; phối hợp với Bộ Công an điều tra 1 vụ việc có dấu hiệu làm giả giấy chứng nhận xuất xứ.
Ông Nguyễn Hùng Anh, Cục trưởng, Cục Điều tra Chống buôn lậu, Tổng cục Hải quan
Theo Cục Kiểm tra sau thông quan, ngành Hải quan đã tịch thu 3.590 xe đạp nguyên chiếc, hơn 4.000 bộ linh kiện xe đạp và hơn 12.000 bộ linh phụ kiện lắp ráp tủ bếp là tang vật vi phạm.
Lý giải tình trạng doanh nghiệp sử dụng C/O giả, dùng hàng Trung Quốc “đội lốt” hàng Việt để xuất khẩu, ông Cường phân tích: Do tác động của cuộc chiến thương mại giữa các nước lớn, nhất là sự đối đầu Mỹ - Trung Quốc dẫn đến sự chênh lệch lớn về mức thuế giữa hàng hóa xuất khẩu từ Trung Quốc với hàng hóa xuất khẩu từ Việt Nam sang các thị trường lớn, đặc biệt tới Mỹ.
Cụ thể, mức thuế bổ sung đánh vào hàng hóa Mỹ nhập khẩu từ Trung Quốc dao động từ 7,5 - 285% tùy theo từng mặt hàng dẫn đến sự chênh lệch về thuế giữa hàng hóa từ Việt Nam và hàng hóa từ Trung Quốc nhập khẩu vào Mỹ.
Do mức thuế rất cao, để né hải quan và hàng rào kỹ thuật, các doanh nghiệp có "vấn đề" đã dùng hàng Trung Quốc “đội lốt” Việt Nam để tìm đường xuất sang Mỹ.
Trong số các ngành hàng của Trung Quốc bị áp đặt bổ sung thuế có nhiều ngành hàng thuộc nhóm ngành hàng Việt Nam xuất khẩu sang Mỹ có kim ngạch tăng đột biến như đồ điện tử, hàng may mặc, da giày, xe đạp, đồ gỗ nội thất, mặt hàng sắt thép, tấm pin năng lượng mặt trời.
Hiện Tổng cục Hải quan đã chỉ đạo Cục Điều tra chống buôn lậu khẩn trương chủ động tiến hành làm rõ, đồng thời phối hợp chặt chẽ với Cơ quan Cảnh sát điều tra (C03) - Bộ Công an thực hiện các hoạt động điều tra, làm rõ sai phạm của đối tượng để xử lý nghiêm theo quy định của pháp luật. Cùng với đó, rà soát, mở rộng điều tra để xử lý đối với các trường hợp tương tự.
