Song Toàn
Thị trường xuất khẩu gạo Việt sang Trung Quốc khởi sắc
Trong 4 tháng năm 2025, Trung Quốc nhập gần 362.000 tấn gạo, tăng 114% về lượng so với cùng kỳ năm 2024, trong đó, chủ yếu nhập gạo ST25 và nếp của Việt Nam.
Theo báo cáo của Bộ Nông nghiệp và Môi trường, khối lượng xuất khẩu gạo tháng 5/2025 ước đạt 1,1 triệu tấn với giá trị đạt 573,1 triệu USD, đưa tổng khối lượng và giá trị xuất khẩu gạo 5 tháng đầu năm 2025 đạt 4,5 triệu tấn và 2,34 tỷ USD, tăng 12,2% về khối lượng nhưng giảm 8,9% về giá trị so với cùng kỳ năm 2024. Giá gạo xuất khẩu bình quân 5 tháng đầu năm 2025 ước đạt 516,4 USD/tấn, giảm 18,7% so với cùng kỳ năm 2024.
Philippines là thị trường tiêu thụ gạo lớn nhất của Việt Nam với thị phần chiếm 41,4%. Bờ Biển Ngà và Trung Quốc là hai thị trường lớn tiếp theo với thị phần tương ứng là 11,9% và 10,3%. So với cùng kỳ năm trước, giá trị xuất khẩu gạo 4 tháng đầu năm 2025 sang thị trường Philippines giảm 21,8%, thị trường Bờ Biển Ngà tăng 2,7 lần, thị trường Trung Quốc tăng 83,7%.
Trong nhóm 15 thị trường xuất khẩu lớn nhất, giá trị xuất khẩu gạo tăng mạnh nhất ở thị trường Bangladesh với mức tăng 515,6 lần và giảm mạnh nhất ở thị trường Indonesia với mức giảm 97,9%.
Như vậy, sau thời gian trầm lắng, hiện, thị trường Trung Quốc tăng nhập khẩu gạo Việt Nam.
Số liệu của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (nay là Bộ Nông nghiệp và Môi trường) cho hay, năm 2017, ghi nhận mức nhập khẩu đỉnh điểm của Trung Quốc đối với gạo Việt Nam, đạt 1 tỷ USD. Tuy nhiên, năm 2019, xuất khẩu gạo sang thị trường này chỉ đạt được 240 triệu USD, đến năm 2020 - 2021 phục hồi nhẹ. Năm 2022, xuất khẩu gạo của Việt Nam sang Trung Quốc đạt khối lượng hơn 834.000 tấn, trị giá 423,2 triệu USD. Năm 2023, Trung Quốc cũng đã nhập khẩu từ Việt Nam hơn 917.000 tấn gạo, trị giá gần 531 triệu USD. Tuy nhiên, năm 2024, xuất khẩu gạo của Việt Nam sang Trung Quốc có sự sụt giảm mạnh.
Bức tranh sáng của ngành lúa gạo Việt Nam khi bước sang năm 2025, thị trường này tăng nhập khẩu trở lại gạo Việt.
Gạo ST25
Ông Đỗ Hà Nam - Chủ tịch Hiệp hội Lương thực Việt Nam trả lời PV báo Công Thương, từ đầu năm đến nay, thị trường Trung Quốc tiêu thụ gạo rất mạnh. Trong 4 tháng đầu năm 2025, Trung Quốc nhập gần 362.000 tấn, tăng 114% về lượng so với cùng kỳ năm 2024. Họ chủ yếu nhập gạo ST25 và nếp của Việt Nam.
Trung Quốc là thị trường tiêu dùng lớn, có thói quen sử dụng cơm trong bữa ăn hàng ngày và nhiều nét tương đồng với văn hóa ẩm thực Việt Nam. Tuy nhiên, các chuyên gia cảnh báo, nước này đã nâng cao tiêu chuẩn chất lượng, đặc biệt với các dòng gạo thơm, gạo ST24, ST25. Gạo không chỉ phải đạt tiêu chuẩn vệ sinh an toàn thực phẩm mà còn cần mẫu mã bao bì bắt mắt, hấp dẫn.
Trong khi đó, Việt Nam đang phải cạnh tranh gay gắt với gạo Thái Lan và Campuchia – vốn cũng có chất lượng cao, bao bì đẹp và chuỗi phân phối hiệu quả.
Doanh nghiệp cần làm gì?
Để duy trì thị phần và tận dụng cơ hội tại thị trường Trung Quốc, các doanh nghiệp xuất khẩu gạo cần:
- Đầu tư nâng cao chất lượng sản phẩm, nhất là các dòng gạo đặc sản, gạo hữu cơ, gạo phát thải thấp.
- Chuẩn hóa quy trình sản xuất theo tiêu chuẩn GAP, đảm bảo an toàn từ thu hoạch đến chế biến.
- Chú trọng xây dựng thương hiệu, cải tiến bao bì và đẩy mạnh xúc tiến thương mại tại các tỉnh, khu vực giàu tiềm năng của Trung Quốc.
- Nắm vững quy định, thủ tục hải quan và tiêu chuẩn kiểm định chất lượng tại thị trường này.