Địa bàn thị xã Hương Thủy (Thừa Thiên-Huế) có 8 khu vực khai thác mỏ đất làm vật liệu san lấp, tập trung tại các xã, phường gồm Thủy Phù, Thủy Phương, Phú Sơn… với tổng diện tích hơn 257ha. Ngoài ra, địa phương này còn có 4 khu vực quy hoạch khai thác cát, sỏi. Sau thời gian dài khai thác, hiện có 2 mỏ đã đến hết thời hạn khai thác và đang được chủ DN thực hiện thủ tục đóng cửa mỏ.
Trong quá trình thực hiện khai thác đất làm vật liệu san lấp, phần lớn các DN chấp hành nghiêm quy định pháp luật về thủ tục về xin giấy phép thăm dò cũng như hoạt động khai thác. Tuy nhiên, theo lãnh đạo UBND thị xã Hương Thủy, do công tác quản lý theo dõi, quản lý của một số xã, phường còn buông lỏng, thiếu chặt chẽ dẫn đến tình trạng DN khai thác trái phép khoáng sản vẫn còn diễn ra.
Cơ quan chức năng tỉnh Thừa Thiên-Huế kiểm tra mỏ khoáng sản tại phường Thủy Phương, thị xã Hương Thủy.
Bên cạnh đó, công tác kiểm tra xử lý các hành vi khai thác khoáng sản gặp nhiều khó khăn khi một số đơn vị, cá nhân lợi dụng việc xin phép cải tạo đất trong sản xuất nông nghiệp để khai thác vận chuyển trái phép đất san lấp. Đặc biệt, có một số DN trong quá trình khai thác mỏ đã lợi dụng khai thác ra ngoài phạm vi được cấp phép để tăng thu lợi nhuận. Điển hình như trường hợp Công ty TNHH Xây dựng Đồng Tâm (trụ sở tại cụm công nghiệp Thủy Phương, thị xã Hương Thủy) khai thác mỏ đất khu vực đồi Khe Quan (phường Thủy Phương) nhưng diện tích vượt ra ngoài ranh giới khu vực được cấp phép gần 0,5ha. DN này bị lãnh đạo UBND tỉnh Thừa Thiên-Huế ra quyết định xử phạt 120 triệu đồng; buộc nộp lại số tiền thu lợi bất hợp pháp hơn 266,4 triệu đồng và yêu cầu cải tạo, phục hồi môi trường khu vực đã khai thác vượt ra ngoài phạm vi được phép.
Qua kiểm tra, Sở TN&MT tỉnh Thừa Thiên-Huế cũng phát hiện Công ty TNHH Hoàng Ngọc, trụ sở 133 Bùi Thị Xuân, TP Huế, khai thác đất san lấp tại mỏ đất khu vực Trốc Voi (phường Thủy Phương, thị xã Hương Thủy) khi không có giấy phép khai thác khoáng sản. Tổng khối lượng khoáng sản mà DN này khai thác tại thời điểm phát hiện vi phạm là 25.516m3. Với vi phạm này, Công ty Hoàng Ngọc bị xử phạt hành chính 90 triệu đồng; tịch thu toàn bộ khoáng sản mà DN thu lợi bất hợp pháp được quy đổi bằng tiền hơn 655,7 triệu đồng và buộc cải tạo, phục hồi môi trường khu vực đã khai thác…
Còn tại địa bàn huyện Phong Điền (Thừa Thiên-Huế) hiện có 20 tổ chức, đơn vị được cơ quan chức năng cấp phép và hoạt động khai thác khoáng sản như cát trắng, đất làm vật liệu san lấp, than bùn, đất sét và cát sỏi với tổng diện tích hơn 1.130ha. Qua kiểm tra, giám sát, các cơ quan chức năng của huyện Phong Điền và Sở TN&MT tỉnh Thừa Thiên-Huế phát hiện một số tổ chức, đơn vị và DN chưa chấp hành các quy định của pháp luật về khai thác khoáng sản. Trong đó chủ yếu là các hành vi vi phạm, gồm: Không thực hiện cắm mốc các điểm khép góc, không bổ nhiệm Giám đốc điều hành mỏ, không lập bản đồ hiện trạng mỏ, mặt cắt hiện trạng khu vực khai thác, không báo cáo kết quả giám sát chất thải định kỳ, chưa thực hiện thủ tục thuê đất và không nộp hồ sơ đóng cửa mỏ; không lập thủ tục thuê đất theo quy định; khai thác vượt quá phạm vi ranh giới độ sâu được phép khai thác.
Trên cơ sở xác định hành vi, mức độ vi phạm, UBND huyện Phong Điền đã phối hợp các Sở ngành liên quan xử phạt hành chính đối với các tổ chức, đơn vị vi phạm. Như mới đây, lãnh đạo UBND tỉnh Thừa Thiên-Huế đã ký quyết định xử phạt hành chính số tiền 90 triệu đồng đối với Công ty TNHH Trường Thịnh (trụ sở tại tổ dân phố Khánh Mỹ, thị trấn Phong Điền, huyện Phong Điền); đồng thời xử phạt bổ sung với hình thức tịch thu toàn bộ khoáng sản được quy đổi bằng tiền là hơn 298,1 triệu đồng khi DN này khai thác 11.607,42m3 đất nhưng không sử dụng vật liệu nổ công nghiệp tại khu vực đồi Vũng Nhựa (thị trấn Phong Điền, huyện Phong Điền) mà không có giấy phép của cơ quan Nhà nước có thẩm quyền.
Ngoài các đơn vị, DN nói trên, từ đầu năm 2022 đến nay, các cơ quan chức năng tỉnh Thừa Thiên-Huế đã tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, giám sát việc thực hiện chính sách, pháp luật trong quản lý, khai thác, sử dụng khoáng sản trên địa bàn tỉnh. Qua đó đã phát hiện, xử lý thêm nhiều DN có hành vi vi phạm trong quá trình khai thác mỏ khoáng sản.
Qua trao đổi, ông Hồ Đắc Trường, Phó Giám đốc Sở TN&MT tỉnh Thừa Thiên-Huế cho biết, qua công tác kiểm tra thực tế, lực lượng đơn vị đã phát hiện nhiều DN chưa hoàn tất thủ tục thuê đất trước khi thực hiện khai thác mỏ, khai thác vi phạm về độ sâu và phạm vi được cấp phép.
“Ngoài ra, trong quá trình khai thác, các chủ mỏ chưa đáp ứng quy định khai thác mỏ, quá trình vận chuyển để vật liệu rơi vãi, chưa lắp đặt trạm cân, không tưới nước trên quảng đường vận chuyển dẫn đến bụi bặm, ô nhiễm. Tất cả những trường hợp vi phạm này đều đã được xử lý nghiêm theo quy định pháp luật”, ông Trường khẳng định.
Liên quan đến công tác kiểm tra, giám sát các mỏ khoáng sản trên địa bàn tỉnh, ông Phan Quý Phương, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Thừa Thiên-Huế trao đổi, trong thời gian tới, lãnh đạo UBND tỉnh sẽ tiếp tục theo dõi, đôn đốc, chỉ đạo các đơn vị, địa phương, ngành TN&MT tăng cường công tác kiểm tra, giám sát quá trình hoạt động tại các mỏ khai thác khoáng sản được cấp phép. Đồng thời chỉ đạo chính quyền các xã, phường nâng cao vai trò, trách nhiệm hơn nữa trong công tác quản lý, giám sát việc khai thác khoáng sản, công tác hoàn thổ sau khai thác và phát huy vai trò giám sát của nhân dân, lắng nghe ý kiến, nguyện vọng của người dân tại các khu vực tiếp giáp, lân cận khu vực khai thác khoáng sản để kịp thời xử lý các vướng mắc phát sinh.
Anh Khoa/ Công an nhân dân online
